Gençlerle Başbaşa 6
Başarı ve Verimli Çalışma
İrade terbiyesinin ahlaki ifadesi çalışma ve gayrettir.
Kitapta hocanın sürekli üzerinde durduğu iki şey vardı: İrade ve çalışmak. Bu bölümde de ikisine vurgu yapmakta. İrade terbiyesi ve nefis mücadelesinin en ahlaki ve insani ifadesi çalışmaktır. Tembellik her türlü ahlaksızlığın anası; çalışkanlık da temiz bir başarının, yüksek ahlakın, ruh ve beden sağlığının temel şartı ve bereketli kaynağıdır.
Ama maalesef daha önce belirttiğimiz gibi çalışmadan, başkalarının sırtına basarak yükselen, insanların gözyaşlarından macun yoğurup, can otu satarak servete konanlar var. Yalan dolanla insanları kandıran, hırsızlar etrafta kol geziyor ve makam mansıp sahibi oluyorlar. Bu kötü örnekler gençleri yanıltmamalı. Hoca, bize temiz yüzlü ve namuslu insanlara yaraşan başarılardan söz ediyor.
Verimli Çalışmak
Çalışmak hoş güzel de nasıl ve ne kadar çalışmak gerekir? Başarı için fazla çalışmaktan ziyade nitelikli ve verimli çalışmak önemlidir. Asıl mesele verimli ve metotlu çalışmaktadır. Verimli çalışmanın da üç temel şartı vardır: fiziksel, duygusal ve zihinsel. Çok çalışıp da bir türlü kilimin dört ucunu bir araya getiremeyen insanlar varsa, bunlar bu üç temel şartlardan birini eksik bırakmışlardır. Fiziksel çalışma şartı, sağlık ve sağlamlıktır. Duygusal şart, çalışmayı sevmektir. Zihinsel şart ise çalışmanın yöntemini ve yolunu bilmektir.
Duygusal Şart
Bu şart işi severek yapmaktır. Yoksa zorla yapmak, bir angarya olarak görmek değil. İşin sevilmesi de bu işin kendi, fiziksel kuvvet, yetenek ve eğilimlerine göre seçmektir. Bu arada yolun başındaki gençlere bir tavsiyesi var:
Genç Arkadaşım! Sana senden yakın kimse yok. Kendini bil ve tanı; işini ve mesleğini kendine göre seç. İnsanın sevmediği bir mesleği yapmak zorunda kalması kadar üzücü bir hayat düşünemem. İşin sahibi değil, kölesi olarak yaşamaya mahkûm olursun. Bu işten ne toplum ne de fert fayda görebilir.
Yaşadığımız toplumda insanların istedikleri –sevdikleri- meslekleri seçmeleri maalesef çok az kişiye nasip oluyor. Birçok imkânsızlık yanında bir de insan gençliğinde yeteneklerini tam olarak ölçemiyor. Bu konuda okula büyük iş düşüyor.
Mutluluğun Şartı
Meslek seçerken fiziksel ve zihinsel kuvvet ve yeteneklerini ölç. Başkalarının baskısına kapılma. İçinin sesini dinle. İnsan için mevki, servet ve şöhret gaye değildir. Gaye mutluluktur. Mutluluğun şartı ise, insanın kendi içi ile uyumlu yaşamasıdır. Huzur ve mutluluk buradadır.
Çalışma ve Adalet
Bir insan işini seviyor ve çok çalışıyor, fakat emeğinin karşılığını alamıyorsa ne olacak? Diye akla bir soru gelebilir. Hoca, bu konuya da değiniyor. Çalışabilmenin ikinci şartı olarak: Emeğinin karşılığını alacağından ve toplumda hak ettiği yere gelebileceğinden şüphe etmemesidir. Hukukçular bu duruma ‘Tevzii adalet’ diyorlar.
Çalışma Yöntemi
İşini seven insanların genelde çalışma yöntemini bilen sistemli çalışanlardır. Çünkü yöntemsiz ve düzensiz çalışma verimsizdir. Bu da insanı bezdirir. Descartes’in yaptıklarından dolayı gözünde büyümesini şu şekilde açıklıyor: Descartes, insanlar arasında gerilik ve ilerilik farklarının, sanıldığı gibi akıl ve kavrayış bakımından çok yöntemli ve rasyonel çalışıp çalışmamalarından ileri geldiğini göstermiş ve Avrupa’da yepyeni bir medeniyet devri açmıştır.
Son olarak bir karşılaştırma yapıyor. Biz Türkler, batı milletlerinin hiç birinden daha az zeki ve çalışkan değiliz. Batı milletlerinden daha geri oluşumuzu ise; zekâmızı yöntemli ve rasyonel bir şekilde kullanamıyor, zaman ve kuvvet israf ediyoruz.
**** Artık son bölüme gelmiş oluyoruz. Diğer son yazımızda ‘Çalışma Hayatının ve Genellikle Başarı Olmanın ‘aktaracağız
Kaynak: Ali Fuad Başgil, Gençlerle Başbaşa, Yağmur Yayınları
