Noter , hukuk belgelerini düzenleyen, onaylayan kişiye denir. Bireylerin haklarını güvenceye almak ve bu yolla anlaşmazlıkların önüne geçmek ya da hakça çözülmesini sağlamak amacıyla hukuki belgeler düzenlenir. Birinci, ikinci ve üçüncü sınıf noterlikler bulunur ve bunlar Türkiye Noterler Birliğinin mütalaası alınarak Adalet Bakanlığınca sınıflandırılmaktadır. Genellikle aynı mahkemeye bağlı noterlikler aynı sınıfta yer almaktadır.
Noterlerin sınıflandırılmasında her noterin yetki çevresi içindeki nüfus sayısı, iş yoğunluğu, noterlik geliri gibi esaslar temel alınır. İlk defa mesleğe atanan noterler üçüncü sınıf noter olarak göreve başlar. Her sınıfta asgari dörder yıl hizmet süresi vardır. Bu süre sonunda yükselebilmek için Adalet Bakanlığı müfettişinin olumlu kanaat belirtmesi gerekir.
Noterler Birliği
Noterler Odası, tam adıyla Türkiye Noterler Birliği 1972 yılından bu yana noterlerin hak ve menfaatlerini korumak adına görev ifa etmektedir. Noterler Birliği bir kamu kurumu niteliğinde olup, merkezi Ankara’da yer alıyor. Birlik hem noterlerin kendi aralarındaki hem de noterler ile devlet arasındaki ilişki iletişimin sağlıklı, dengeli olmasını sağlamaya çabalamaktadır. Çeşitli düzenlemeler ve kurallar getirerek noterliğin kamu düzeni yararına olmasını sağlamakta, istismarların önüne geçmektedir. Birlikte tarafından belirlenen yönetmelik ile mesleğin tarafsız ve güvenilirliği muhafaza edilmeye çalışılmaktadır.
Noterler Birliğinin temel amacı, noterlik mesleğini ve noterleri gözetmek olup noterlerin hayatlarını olumlu koşullarda yaşayabilmelerini sağlamaya çalışmaktır. Birlik, noterler arasında sosyal etkinlikler düzenlemekte, birlik ve yardımlaşmayı pekiştirmeye gayret etmektedir. Birlikte tarafından mesleğin gelişmesine yönelik dergi ve kitaplar yayınlanmaktadır. Birliğe üye noterler ev sahibi olmaktan çocuklarının eğitimine kadar pek çok alanda yardım alabilmektedirler. Ayrıca noterliklerde görev alacak katiplere birlik tarafından kurslar verilmekte, noter ücretleri ve mesleğin icrasına yönelik çeşitli kurallar Noterler Birliğince belirlenmektedir.
Noterler Birliği, Türkiye’nin her yerinde görev yapan bütün noterler için merkezi bir kuruluş olup Adalet Bakanlığına rapor vermekle yükümlüdür. Resmi kaynaklarda kamu kurumu niteliğinde tüzel kişiliğe sahip bir meslek kuruluşu olarak adlandırılır. Devlet tarafından idari ve mali denetime tabi tutulur; fakat doğrudan bir kamu kurumu değildir.
Noterler Kaçta Açılıyor?
Noterler belli bir mesai sistemine göre çalışırlar. Hafta içi sabah 09:00’da mesaiye başlar ve ilk işlemleri için kapılarını açarlar. Ülkemizin her yerinde mesai başlangıç saati aynı olsa da yoğunluktan dolayı işlemlerin aksadığı zamanlar olabilir. Bu yüzden acil ihtiyaçlarınız için erken saatte notere gelmenizi öneririz.
Bilindiği gibi e-devlet üzerinden pek çok resmi işlem yapılabiliyor. Bu sayede notere gitmeye gerek kalmıyor. Eğer noterde yapmayı düşündüğünüz işlemin e-devlet üzerinden yapılıp yapılmadığını kontrol eder, yapılıyor ise e-devlet üzerinden yapmayı denerseniz işlemlerinizi daha hızlı gerçekleştirebilirsiniz. E-devlet üzerinden yapılmıyorsa da en kısa sürede en yakın notere intikal edersiniz.
Noterler Kaçta Kapanıyor?
Noterler kaçta kapanıyor sorusu ile birlikte noterlerin öğle mesaisi arası verdiklerini hatırlatmakta fayda var. Kurum bünyesinde çalışanlar genellikle 12.30 ila 13.30 arasında öğle arası tatili yapalar. Kimi zaman bu yoğunluğa göre 12.00 ila 13.00 arasında da olabilir. Öğle arası molasında noterler işlem kabul etmediği için bu saatler arasında noterliğe gitmenizin bir anlamı yoktur.
Öğle arası tatilinden sonra başlayan mesai, 17.00’a kadar devam eder. Kimi zaman mesai bitiş saati 17.30 da olabilir.
Bütün bunlarla birlikte yaklaşık bir yıldır nöbetçi noter uygulaması başlatılmıştır. Nöbetçi noterlikler hafta sonları hizmet vermekte, hafta içi tam mesai çalışan kişilerin işlerini hafta sonu yapabilmelerini sağlamak amacıyla faaliyete geçirilmiştir. Hafta sonları belli lokasyonlarda belli sayıda noterlik, nöbetçi olarak çalışmakta, kurumlar saat 10.00 ila 16.00 arasında hizmet vermektedir. Zaman içerisinde noterlerin yoğunluğuna göre hafta içi çalışma saatlerinde de düzenleme yapılması, kapanış saatlerinin daha ileriye çekilmesi gündemde bulunmaktadır. Dolayısıyla en yakın noterlik aracılığıyla hafta sonları da işlemlerinizi yapabilirsiniz.
2020 Yılı Noterlik Ücretleri
Noterlerde yaptırılan işlemler için Harçlar Kanununa göre noterin aldığı harcın %30’u kadar noter ücreti ile karşılaşırsınız. Türkiye Noterler Birliği tarafından yayınlanan Noterlik Temel Bilgileri kitapçığında noter ücretleri sıralanmıştır. Buna göre noterlerin aldığı ücretler; harç-damga vergisi ve resimden muaf işlemlerle kamulaştırma tebliğlerinde noter ücreti, yazı ücreti, düzenleme ücreti, çevirme ücreti, tescil ücreti, karşılaştırma ücreti, emanetlerin saklanması ücreti, bildirim yazı ücreti, defter onay ücreti, yol ödeneği, memur eliyle tebliğ ücreti, aracılık ücreti, terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi, mirasçılık belgesinden alınacak ücret şeklinde yer almaktadır.
Yaptırdığınız işlem hangi kategoriye giriyorsa o tarife üzerinden ücret ödemesi yaparsınız. Her yıl mart ayında ücret tarifesi güncellenir. Tarifedeki noter ücretleri Adalet Bakanlığı ve Türkiye Noterler Birliği’nin ortak çalışmasıyla belirlenmektedir. Güncelleme yapıldıktan sonra Türkiye Noterler Birliği’nin resmi sayfasında, Tebliğler bölümünde yayınlanır ve bütün noterler bunun üzerinden işlem ücreti tahsil etmeye başlarlar.
2020 yılı noterlik ücretleri 6 Mart 2020 tarihinde güncellenerek yürürlüğe girmiştir. 2021 yılı noterlik ücret tarifesi 1 yıl sonra güncellenerek yürürlüğe girecektir. Buna göre 2020 yılı için bazı işlem ücretleri şöyledir:
2020 Yılı Noter Araç Satış Ücreti
- Sıfır Araç Tescili 171,00 TL
- Araç Plakası Değiştirmeden 224,00 TL
- Aracın Plakası Değişirse 224,00 TL
2020 Yılı Aslı Gibidir Noter Ücreti
- 1 Adet Tek Taraflı Evrak Ücreti 60,00 TL – 70,00 TL
- 2 Adet Tek Taraflı Evrak Ücreti 75,00 TL – 100,00 TL
- 1 Adet Çift Taraflı Evrak Ücreti 70,00 TL – 100,00 TL
- 2 Adet Çift Taraflı Evrak Ücreti 104,00 TL – 150,00 TL
- Standart 1 Sayfa Olan Tercüme Onay Ücreti 176,00 TL
- Araç Satışı İçin Kullanılacak Noterden Vekaletname Verme Ücreti 150,00 TL
- Noter Avukata Vekaletname Verme Ücreti 150,00 TL
- Noterden Genel Amaçlı Vekalet Ücreti 550,00 – 1.000,00 TL
- Noterden Muhasebe Vekalet Ücreti 170,00 TL
- Diploma Onayı Ücreti (Tercüme) 155,00 TL
- Diploma Onayı Ücreti (Aslı Gibidir) 70,00 – 80,00 TL
- 1Noter İhtarname Ücretleri 155,00 – 1.000,00 TL
- Noter silah devretme ücreti 280 – 300 TL
- Vasiyetname 700,00 – 3.000,00 TL.
