Her Çocuğun 12 yaşına Gelmeden Önce Yapması Gereken 50 Şey
Çocuklarınız yakın zamanda çamurun içinde kaydı mı? İki salyangozun birbirleriyle yavaş yavaş yarışmalarını izlediler mi? Peki hiç ağaçtan yeni kopardıkları çıtır çıtır bir elmayı yediler mi?
İngiltere’deki tarihi binaların, bahçelerin ve ormanların bakımıyla ilgilenen bir yardım kuruluşu National Trust tarafından derlenmiş yeni bir “yapılacaklar listesine” göre çocuklarınızın 12 yaşına gelmeden yapması gereken 50 şeyden bazıları bunlar.
National Trust’ın sözcüsü Phil Harper, “Çocuklar doğasızlıktan ve açık havada vakit geçirememekten dolayı acı çekiyorlar” diyor. “Çocukları doğaya çıkarmak ve bundan gerçekten zevk almalarını sağlamak inanılmaz önemli.”
Listedeki önerilen aktivitelerin basit, ucuz ve hatta bedava olmaları, zorlu ekonomik şartlarda onları daha da çekici kılıyor. İngiltere’de yaşayan bir Kanadalı olan Chrissie Saunders popüler bir ebeveynlik blogu yazıyor. Dört yaşındaki kızıyla National Trust’ın listesindeki birçok şeyi (salyangoz yarışı, kar topu savaşı gibi) şimdiden yapmış durumda. Saunders çocukların her zaman yapılandırılmış oyunlar oynamasına gerek olmadığını hatırlamak için listenin çok işe yaradığını söylüyor.
“Çıkmak istediğim kadar çok dışarıya çıkmıyoruz” diyor Saunders. Kendi çocukluğunuysa şöyle hatırlıyor: “Kapının önüne yollanmış olmak ve komşu çocuklarıyla oyunlar oynamak, bisiklete binmek, gizli buluşma yerleri yaratmak, kardan kocaman kaleler yapmak.”
Bu listenin, çocuklarına verdikleri özgürlükten çok daha fazlasına sahip olmuş olan çağımızın aşırı korumacı ebeveynlerini eski mutlu anılarına geri götürdüğü kesin. Children’s Society tarafından 2007’de yapılan bir ankete göre, İngiltere’deki ebeveynlerin yüzde 43’ü, çocukların 14 yaşına kadar arkadaşlarıyla yalnız olarak dışarı çıkmaması gerektiğini söylüyor. Bunun aksine, bu ebeveynlerin birçoğu 10 yaşındayken hatta daha küçükken, yanlarında bir yetişkin olmadan evlerinin bulunduğu mahallelerde dolaşıyorlardı.
“Evin dışındaki tehlikelere çok fazla odaklanılmış durumda,” diyor kuzey İngiltere’deki Cumbria Üniversitesinde uygulamalı psikoloji alanında öğretim görevlisi olan ve üç çocuk babası Mark Hoelterhoff. “Olmamız gerekenden biraz daha fazla paranoyağız.”
Oysa ebeveynler ‘kanepe patatesi’ tarzı yaşamın, çocuklarına nasıl zarar verdiği konusunda çok da endişeli görünmüyorlar. Dünya Sağlık Örgütü, çocuklardaki obezite oranının “alarm seviyesine” çıktığı konusunda uyarıyor. Şubat ayında yayımlanan bir araştırma, Birleşik Devletler’deki okul öncesi çocukların yarısının, her gün dışarı açık havada oyun oynamaya çıkmadığını gösterdi.
Hoelterhoff araştırmanın, doğada geçirilen zamanın çocukların fit kalmasını sağlamakla birlikte, çocuğun odaklanma ve konsantrasyon yeteneğini ve öğrenme için gerekli anahtar becerileri geliştirdiğini ve depresyonu da azalttığını gösterdiğini belirtiyor. “Çocukların açık havada daha iyi öğrendiklerini biliyoruz,” diyor. Hoelterhoff listenin ebeveynlere, bale ya da eskrim gibi aktiviteler yerine ‘yeşil oyuna’ öncelik vermelerini “nazikçe hatırlattığını” söylüyor.
Daha fazla doğa ihtiyacı bazı eğitimcilerin de dikkatini çekiyor. Oyun gruplarının ve anaokulu sınıflarının ormanlara açılması, İsveç, Almanya ve İsviçre gibi bazı Avrupa ülkelerinde popülerken, artık İngiltere ve Kanada’da da uygulanmaya başladığını görüyoruz. Örneğin Ottawa’daki Carp Ridge Learning Centre isimli okul, okul öncesi için orman anaokulu, evde eğitim gören (okulsuz) daha büyük çocuklar için de bakir doğada programlar öneriyor. Carp Ridge’in direktörü Jay Young, bu tür gruplara duyulan ilginin çok arttığını söylüyor.
“Kırsal bölgelerdeki çocuklar bile ormanda gidip iyice eğlenip akşam yemeğine kadar eve dönmememek için çok fazla teşvik edilmiyor,” diyor Young. Her çocuğun gelişimi için çok önemli olduğunu düşündüğüm şeylerin bu tarafını kaçırıyoruz.
Ebeveynler elektronik aletlerini kapatıp, doğayı tekrar keşfederek çok önemli bir örnek oluşturabilirler. Young, “Çocuklar doğaya dönebilir; bizler bu konuda onlara yardım etmek zorundayız,” diyor. “Bence ebeveynler çocuklarıyla bu listedeki şeyleri yaparlarsa, onlar da çok zevk alacaklardır.”
Saunders ve ailesi, hafta sonu yapacakları kamp gezisi ile yeni bir doğa macerasının daha peşindeler: “Yavaşlayabileceğiz ve nihayet birlikte dolu dolu zaman geçireceğiz,” diyor. “Lunaparktaki hızlı trende olmak gibi olmayabilir ama sanırım ailece çok daha fazla eğleneceğiz.”
İşte liste:
- Bir ağaca tırman
- Yüksek bir tepeden yuvarlan
- Bakir doğada kamp kur
- Bir sığınak inşa et
- Taş sektir
- Yağmurun altında koştur
- Uçurtma uçur
- Ağ ile bir balık yakala
- Ağaçtan bir elma ye
- At kestaneleriyle maç yap
- Kartopu at
- Sahilde hazine avına çık
- Çamurdan kaydırak yap
- Bir dereye baraj kur
- Karda kızakla kay
- Birini kuma göm
- Salyangoz yarışı düzenle
- Devrilmiş bir ağacın üstünde dengede kal
- Halattan salıncakta sallan
- Çamurda kay
- Yabani böğürtlen ye
- Bir ağacın içine bak
- Bir adayı ziyaret et
- Rüzgarda uçuyormuş gibi hisset
- Otlardan düdük yap
- Fosil ve kemik avına çık
- Güneşin doğuşunu izle
- Büyük bir tepeye tırman
- Bir şelalenin arkasına gir
- Ellerinden bir kuş besle
- Böcek avına çık
- Kurbağa yumurtası bul
- Ağ ile kelebek yakala
- Vahşi hayvanların izini sür
- Bir gölcüğün içindekileri keşfet
- Bir baykuşa seslen
- Taş havuzundaki çılgın yaratıklara bak
- Bir kelebek besle
- Bir yengeç yakala
- Gece doğa yürüyüşüne çık
- Ek, büyüt, ye
- Bakir doğada yüz
- Rafting yap
- Kibritsiz ateş yak
- Yolunu harita ve pusulayla bul
- Kaya tırmanışını dene
- Kamp ateşinde yemek yap
- İple kaya inişini dene
- Define oyunu Geocaching oyna
- Nehir aşağı kanoya bin
Çeviri: Ayşegül Sarıoğlu
Kaynak: Eğitimpedia
[…] kapsamda, okul öncesi eğitim kurumlarındaki 6 bin öğrenciye 3 bin 290’ar lira, ilkokullardaki 15 bin öğrenciye 3 bin […]